Báo chí
vào cuộc đúng lúc và mạnh mẽ, đã khiến các cơ quan có trách nhiệm phải nhìn lại
vấn đề, và ra lại những quyết định đúng trong vụ anh Cà Rê đổi 100 đôla bị phạt
90 triệu đồng ở Cần Thơ, hay cơ quan cấp trên rút hồ sơ về giải quyết như vụ
lái xe container đâm xe đi lùi trên cao tốc ở Thái Nguyên.
Tòa án nhân dân Tối
cao đã chính thức yêu cầu Tòa án nhân dân tỉnh Thái Nguyên báo cáo việc xử vụ
án xe Innova đi lùi trên cao tốc khiến một xe container chạy phía sau đâm vào
làm chết 4 người, cả 2 tài xế bị bắt giam từ năm ngoái.
Vấn đề là, ngay
sau khi tòa Thái Nguyên tuyên bản án với mức án dành cho cả nạn nhân và thủ phạm
“gần như nhau”, hay nói chính xác,
anh lái xe container được tòa xác nhận cũng là thủ phạm, trong khi các luật sư
và dư luận cho rằng anh này là nạn nhân, thì dư luận hết sức bất bình.
 |
| Tòa án nhân dân Tối cao đã rút hồ sơ vụ lái xe container đâm xe Innova đi lùi trên cao tốc. |
Ngoài phản ứng tại
chỗ của hàng trăm tài xế khắp cả nước và luật sư cùng người nhà dự phiên tòa,
thì hầu như tất cả các báo cũng đều lên tiếng, phân tích, đăng ý kiến luật sư,
ý kiến chuyên gia. Cuối cùng thì Tòa án Tối cao một mặt yêu cầu báo cáo, mặt
khác rút hồ sơ lên thụ lý và đã có những hành động xử lý ban đầu.
Hành động rút hồ
sơ lên tòa án cấp cao trực tiếp thụ lý và mời thêm các chuyên gia giao thông,
pháp luật vào cuộc thể hiện sự cầu thị của Tòa án nhân dân Tối cao và cá nhân
Chánh án Tòa tối cao Trương Hòa Bình với mục đích xử đúng người đúng tội, bởi
đây là vụ án lớn, chết đến 4 người và nhiều người bị thương.
Cũng tương tự, vụ
anh Cà Rê ở Cần Thơ đi đổi 100 đôla bị tịch thu và phạt thêm 90 triệu đồng cũng
đã có diễn tiến phù hợp, khi UBND TP. Cần Thơ, mà cụ thể là chính Phó Chủ tịch
Trương Quang Hoài Nam - người ký quyết định xử phạt, đã “ký lại” quyết định,
không phạt anh Rê 90 triệu nữa, mà chỉ tịch thu 100 đôla. Và mới nhất nữa, ông
chủ cửa hàng vàng Nguyễn Tấn Lực cũng đã được trả lại toàn bộ số kim cương và
đá quý bị tịch thu trong vụ này vì... không liên quan.
Từ 2 hiện tượng
này, có thể thấy, thứ nhất là từ phía các cơ quan công quyền, dường như họ
không vận dụng đúng luật, quy định. Hoặc là không hiểu, chưa hiểu. Họ đã vận dụng
một cách máy móc, thậm chí là lẫn lộn, ví dụ khám nhà và khám trụ sở là hai thực
thể khác nhau, tức là quyết định sẽ phải khác nhau, cấp ký quyết định cũng phải
khác nhau.
Ví dụ nữa là quy định
khoảng cách an toàn khi tham gia giao thông giữa 2 xe theo luật thông thường là
2 xe phải cùng tiến, nhưng ở đây là một xe tiến và một xe... lùi trên đường cao
tốc, thì dẫu cái xe sau, tức xe đầu kéo, có dừng hẳn thì cái xe lùi kia cũng...
không cho xe đầu kéo “giữ khoảng cách an toàn”, nhưng tòa vẫn kết án anh lái xe
đầu kéo “không giữ khoảng cách an toàn”.
Đúng sai vụ này
còn phải đợi Tòa tối cao quyết, nhưng rõ ràng cách xử lý này đã thu phục công
luận, thu phục lòng người và người trong cuộc. Họ yên tâm chờ đợi chứ không sục
sôi như hôm Tòa Thái Nguyên tuyên án...
 |
| UBND TP. Cần Thơ đã rút lại quyết định, anh thợ điện Cà Rê đổi 100 đôla không còn bị phạt 90 triệu. |
Thứ hai là báo chí
đã rất nhanh nhạy và dũng cảm, phát huy vai trò của mình. Nêu sự việc, rồi mời
chuyên gia phân tích, lật đi lật lại vấn đề để tìm ra một cách hiểu khả dĩ gần
với sự thật nhất, có lý nhất, thuyết phục nhất, khiến cho các cơ quan có trách
nhiệm phải nhìn lại vấn đề, và ra lại những quyết định đúng (Cần Thơ) hoặc cơ
quan cấp trên rút hồ sơ về giải quyết (Thái Nguyên).
Và như thế, báo
chí chính thống đã làm đúng vai trò của mình, để một mặt, người dân tiếp cận
thông tin một cách chính xác giữa thời đại thông tin mạng tràn ngập, tin đúng
cũng có mà tin chế cũng nhiều, nhiều tin chế rất tinh vi, như thật. Cung cấp
thông tin chính thống, đồng hành cùng sự thật là con đường đúng đắn và khôn
ngoan nhất của báo chí chính thống hiện nay.
Và mặt khác, các
cơ quan có trách nhiệm có thể coi báo chí là một kênh thông tin quan trọng để nắm
thêm tình hình, so sánh với báo cáo, thu thập thêm tư liệu để có những hành xử
chính xác, kể cả việc phải sửa sai. Sửa sai mà dân được lợi có ý nghĩa hơn ngàn
lần cứ cố giữ những điều phi lý...
Một cách xử lý tin
sai trên mạng đơn giản nhất là báo chí chính thống đăng tin đúng một cách thuyết
phục. Tất nhiên lâu nay báo chí đã làm, thường xuyên làm, nhưng yếu tố thuyết
phục có lúc có vẻ hơi yếu. Từ hai sự việc vừa nêu, ta có thể hiểu thêm một cách
thuyết phục khi báo chí đồng hành với đời sống...
VCH (theo Dân Việt)
